skol
fortebet

Israel n’umutwe wa Hamas bumvikanye guhagarika imirwano

Yanditswe: Friday 21, May 2021

Sponsored Ad

Agahenge hagati ya Israel n’umutwe wa Hamas wo muri Palestina kagiye mu ngiro.
Katangiye kuva ku masaha y’igicuku cyo kuwa gatanu, ibi bihagaritse imirwano yo kurasanaho ibisasu imaze iminsi 11 isize abantu barenga 240 bapfuye, benshi ni abo muri Gaza.
Abanyapalestina bahise bisuka mu mihanda ya Gaza aka gahenge kagitangira, mu gihe abakuru ba Hamas baburiye ko intoki zabo "zikiri ku mbarutso".
Israel na Hamas byombi biravuga ko ari byo byatsinze imirwano.
Perezida Joe Biden wa Amerika (...)

Sponsored Ad

Agahenge hagati ya Israel n’umutwe wa Hamas wo muri Palestina kagiye mu ngiro.

Katangiye kuva ku masaha y’igicuku cyo kuwa gatanu, ibi bihagaritse imirwano yo kurasanaho ibisasu imaze iminsi 11 isize abantu barenga 240 bapfuye, benshi ni abo muri Gaza.

Abanyapalestina bahise bisuka mu mihanda ya Gaza aka gahenge kagitangira, mu gihe abakuru ba Hamas baburiye ko intoki zabo "zikiri ku mbarutso".

Israel na Hamas byombi biravuga ko ari byo byatsinze imirwano.

Perezida Joe Biden wa Amerika yavuze ko aka gahenge kazanye "amahirwe nyayo" yo gutera intambwe.

Kuwa kane gusa ibisasu birenga 100 bya Israel byibasiye ibikorwa remezo bya Hamas mu majyaruguru ya Gaza. Hamas yasubije nayo irasa za rokete.

Ibi bikorwa byo kurasanaho byatangiye tariki 10 z’uku kwezi nyuma y’ibyumweru amakimbirane atutumba hagati y’impande zombi mu gace kafashwe na Israel k’uburasirazuba bwa Yeruzalemu.

Ibi byagejeje ku mirwano aho hantu ’hatagatifu’ hagati y’Abasilamu n’Abayahudi, Hamas yatangiye kurasa za rokete nyuma yo kuburira Israel kuva muri ako gace, Israel nayo yihimura irasa ibisasu.

Abantu bagera kuri 232, barimo abana n’abagore barenga 100, barishwe muri Gaza, nk’uko bivugwa na minisiteri y’ubuzima igenzurwa na Hamas.

Israel ivuga ko abarwanyi bagera ku 150 bari mu biciwe muri Gaza. Hamas ntivuga umubare w’inkomere.

Muri Israel, abantu 12 barimo abana babiri barapfuye nk’uko urwego rw’ubuzima rwaho rubivuga. Israel ivuga ko rokete 4,000 zarashwe zigana ku butaka bwayo ziva muri Gaza.

Impande zombi zavuze iki?

Leta ya Israel yavuze ko "yatoye ku bwiganze yemera inama" y’agahenge.

Yongeyeho iti: "Inzego za politiki zishimangira ko uko ibintu biza kumera ari byo bizagena niba ibitero bikomeza."

Minisitiri w’ingabo wa Israel Beny Gantz yatangaje kuri Twitter ko ibitero kuri Gaza byatanze "umusaruro wa gisirikare ukomeye".

Umuvugizi wa Hamas yabwiye ibiro ntaramakuru Associated Press ko agahenge katangajwe na Israel kavuze "intsinzi" ku baturage ba Palestina no gutsindwa kwa Minisitiri w’Intebe Benjamin Netanyahu wa Israel.

Nyuma gato y’uko agahenge gatangiye saa munani z’ijoro kuwa gatanu (saa saba z’ijoro ku isaha y’u Burundi n’u Rwanda), umubare munini w’Abanyepalestina wagiye mu mihanda ya Gaza mu modoka no ku maguru kubyishimira.

Indangururamajwi ku misigiti zatangaje "intsinzi yo kwirwanaho ku kwigarurirwa mu ntambara ’n’inkota ya Israel’".

Gusa Basem Naim, wo mu nteko ya Hamas ishinzwe ububanyi n’amahanga, yabwiye BBC ko atizeye neza ko aka gahenge kazaramba.

Ati: "Nta butabera ku baturage ba Palestine, nta guhagarika ubushotoranyi n’ubwicanyi bya Israel ku baturage bacu i Yeruzalemu, agahenge ntikazakomera".

Ezzat al-Reshig, umwe mu bakuriye politiki ya Hamas we yaburiye Israel.

Yabwiye ibiro ntaramakuru Reuters ati: "Ni byo koko urugamba rurarangiye uyu munsi, ariko isi yose ikwiye kumenya ko intoki zacu ziri ku mbarutso kandi tuzakomeza gushaka ubushobozi bwo kwihagararaho.

"Turabwira Netanyahu n’ingabo ze, ngo nimugaruka, natwe tuzagaruka."

Biden yavuze iki?

Avugira muri White House, Perezida Joe Biden yavuze ko yashimiye Netanyahu mu kiganiro bagiranye kuri telephone agahenge kamaze kumvikanwaho.

Yagize ati: "Leta Zunze Ubumwe zishyigikiye byuzuye uburenganzira bwa Israel bwo kwirengera ku bitero bya rokete bivuye kuri Hamas n’indi mitwe iba muri Gaza byatwaye ubuzima bw’abasivile barengana muri Israel."

Yavuze ko Netanyahu yamushimiye ku ntwaro zo kwirinda bafashijwe gukora na Amerika zizwi nka Iron Dome, "ibihugu byacu byazikoze bifatanyije kandi zarengeye ubuzima bw’abantu benshi muri Israel - Abarabu n’Abayahudi".

Biden yashimiye kandi Perezida Abdel Fattah al-Sisi wa Misiri kuba yabaye umuhuza mu kugeza ku gahenge, mbere yo kuvuga ku bantu bishwe muri iyi mirwano.

Ati: "Ndihanganisha imiryango, ya Israel na Palestina, yabuze abantu bayo kandi nizeye gukira neza kw’abakomeretse".

Biden avuga ko igihugu cye kizakomeza gufatanya na ONU/UN mu gitanga imfashanyo muri Gaza no gusana ibyangiritse aho. Yongeraho ati: "Ibi bizakorwa mu bufatanye busesuye n’ubutegetsi bwa Palestine, si Hamas".

Perezida Sisi yavuze ko yahamagawe na Biden kuri telephone, akamubwira "ibyishimo afite", yongeraho ko bavuganye "ku gushaka uburyo bwatuma habaho ituze muri iki kibazo cya Israel na Gaza".

Ni iki cyagejeje ku gahenge?

Impande zombi zari zimaze igihe ziri ku gitutu cy’amahanga ngo zihagarike imirwano.

Kuwa gatatu, Perezida Biden yabwiye Netanyahu "ko ategereje intambwe mu koroshya imirwano uyu munsi iganisha ku gahenge".

Misiri, Qatar na ONU byagize uruhare mu b’imbere mu biganiro byo guhuza Israel na Hamas itegeka Gaza.

Perezida Sisi yatumye intumwa muri Israel no mu duce twa Palestina twigaruriwe ngo zikore ku buryo haboneka agahenge, nk’uko bivugwa na televiziyo ya leta ya Misiri.

BBC

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Who are you?

Amategeko n'amabwiriza birkurikizwa