skol
fortebet

Sudan: Abigaragambya bishwe abandi babarirwa muri za mirongo barakomereka

Yanditswe: Tuesday 26, Oct 2021

featured-image

Sponsored Ad

Abantu batari munsi ya batatu bitangazwa ko bapfuye naho abandi bagera kuri 80 barakomereka, nyuma yuko abasirikare barashe ku mbaga y’abigaragambya bamagana kuba igisirikare cyafashe ubutegetsi muri Sudan.

Sponsored Ad

Abigaragambya biraye mu mihanda ku wa mbere nyuma yuko abasirikare basheshe ubutegetsi bwa gisivile, bafunga abanyapolitiki bakuru mu butegetsi ndetse batangaza ko igihugu cyinjiye mu bihe bidasanzwe.

Bitangazwa ko abasirikare bagiye bajya mu nzu ku yindi mu murwa mukuru Khartoum, bagata muri yombi abategura imyigaragambyo baho.

Iryo hirikwa ry’ubutegetsi ryamaganwe ahatandukanye ku isi, ndetse Amerika yahagaritse imfashanyo ya miliyoni 700 z’amadolari yari igenewe Sudan.

Jenerali Abdel Fattah Burhan wayoboye iryo hirikwa ry’ubutegetsi, yavuze ko gusubiranamo kwa rwihishwa kw’abanyapolitiki ari kwo kwatumye igisirikare gifata ubutegetsi.

Kuva mu myaka ibiri ishize, ubwo nyuma y’imyigarambyo y’abaturage Omar al-Bashir yahirikwaga n’igisirikare ku butegetsi yari amazeho imyaka 30, abategetsi b’abasivile na bagenzi babo b’abasirikare bakomeje gushyamirana.

Ubwo ijoro ryagwaga ku wa mbere, umubare munini w’abigaragambya bari bari mu mihanda y’i Khartoum - no mu yindi mijyi - basaba ko ubutegetsi bwa gisivile busubiraho, nkuko bivugwa na Mohamed Osman, umunyamakuru wa BBC mu ishami ritangaza mu Cyarabu, uri mu murwa mukuru.

Umwe mu bigaragambya wakomeretse yabwiye abanyamakuru ko yarashwe ku kuguru n’igisirikare ari hanze y’ibiro bikuru by’igisirikare, mu gihe uwundi mugabo yavuze ukuntu igisirikare cyabanje gutera ibisasu bya grenade bitari ibya nyabyo byo gukanga, nyuma kikarasa amasasu nyamasasu.

Al-Tayeb Mohamed Ahmed yagize ati: "Abantu babiri bapfuye, nabiboneye n’amaso yanjye". Ishyirahamwe ry’abaganga muri Sudan ndetse na minisiteri y’itangazamakuru na byo byanditse kuri Facebook ko habayeho kurasa kwishe abantu hanze y’ibiro by’igisirikare.

Amafoto yo mu bitaro byo muri uwo mujyi agaragaza abantu bambaye imyenda yuzuyeho amaraso ndetse bafite ibikomere ahantu hatandukanye.

Wa munyamakuru wacu uriyo avuga ko nubwo habayeho uru rugomo, imyigaragambyo yo bisa nkaho itari hafi guhosha.

Abigaragambya bafunze imihanda bakoresheje ibirundo by’amatafari ndetse n’imipine irimo gushya. Abagore benshi na bo bayitabiriye, batera hejuru bati "twanze ubutegetsi bwa gisirikare".

Ikibuga cy’indege cy’i Khartoum cyafunzwe n’ingendo z’indege zo mu mahanga zahagaritswe. Internet na myinshi mu mirongo ya telefone ngendanwa na yo ntirimo gukora.

Amakuru avuga ko abakozi bo muri banki nkuru y’igihugu bagiye mu myigaragambyo mu bice bitandukanye mu gihugu, ndetse bivugwa ko abaganga barimo kwanga gukora akazi kabo ko mu bitaro bya gisirikare keretse gusa mu kwita ku ndembe.

Abategetsi bakomeye ku isi batewe impungenge n’amakuru y’ihirikwa ry’ubutegetsi ryakozwe n’igisirikare muri Sudan.

Amerika yifatanyije n’Ubwongereza, umuryango w’Ubumwe bw’Uburayi (EU/UE), umuryango w’abibumbye (ONU/UN) n’umuryango w’Ubumwe bw’Afurika (AU/UA) - Sudan ibereye umunyamuryango, basaba ko abategetsi bo muri politiki barekurwa, ubu bakaba bafungiye ahantu hatazwi.

Muri bo harimo Minisitiri w’intebe Abdalla Hamdok n’umugore we, hamwe n’abagize guverinoma ye n’abandi bategetsi ba gisivile.

Umunyamakuru wacu uriyo avuga ko itsinda ryihariye rya gisirikare ryagiye mu rugo kwa minisitiri w’intebe ku wa mbere mu gitondo, rigerageza kwemeza Bwana Hamdok ngo yemere ihirikwa ry’ubutegetsi, ariko arabyanga.

Kuva uwari Perezida Omar al-Bashir yahirikwa ku butegetsi mu 2019, Sudan yari iri mu buryo burimo ubushyamirane bw’amasezerano yo gusaranganya ubutegetsi hagati y’abategetsi ba gisivile n’abagisirikare.

Ayo masezerano agamije kwerekeza Sudan muri demokarasi, ariko yagiye ahura n’ingorane zikomeye zirimo nk’amagerageza yo guhirika ubutegetsi, igerageza riheruka rikaba ryarabaye mu kwezi kwa cyenda uyu mwaka.

Jenerali Abdel Fattah Burhan, wari ukuriye ayo masezerano yo gusaranganya ubutegetsi, ariko ubu akaba ari we uyoboye iri hirikwa ry’ubutegetsi ryo ku wa mbere, yavuze ko gufata ubutegetsi byari bicyenewe mu "gukosora umurongo w’impinduramatwara" kubera isubiranamo muri politiki.

Yavuze ko Sudan icyiyemeje inzibacyuho yerekeza ku butegetsi bwa gisivile, amatora akaba ateganyijwe kuba mu kwezi kwa karindwi mu 2023, ariko abigaragambya ntibemeye iyo mitekerereze ye.

BBC

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Who are you?

Amategeko n'amabwiriza birkurikizwa