skol
fortebet

NATO yasezeranyije guha Ukraine izindi ntwaro n’amashanyarazi

Yanditswe: Wednesday 30, Nov 2022

featured-image

Sponsored Ad

Umuryango w’ubwirinzi bwa gisirikare bw’Uburayi n’Amerika (OTAN/NATO) wasezeranyije guha Ukraine izindi ntwaro no gufasha mu gusana ibikorwa-remezo by’ingenzi by’ingufu z’amashanyarazi byangijwe bikomeye n’ibitero byinshi bya misile n’indege ntoya zitarimo umupilote (drones) by’Uburusiya.
Mu nama i Bucharest mu murwa mukuru wa Romania, umunyamabanga mukuru wa OTAN, Umunya-Norvège Jens Stoltenberg, yashinje Uburusiya "kugerageza gukoresha ubukonje bwinshi nk’intwaro yo mu ntambara".
Ibitero (...)

Sponsored Ad

Umuryango w’ubwirinzi bwa gisirikare bw’Uburayi n’Amerika (OTAN/NATO) wasezeranyije guha Ukraine izindi ntwaro no gufasha mu gusana ibikorwa-remezo by’ingenzi by’ingufu z’amashanyarazi byangijwe bikomeye n’ibitero byinshi bya misile n’indege ntoya zitarimo umupilote (drones) by’Uburusiya.

Mu nama i Bucharest mu murwa mukuru wa Romania, umunyamabanga mukuru wa OTAN, Umunya-Norvège Jens Stoltenberg, yashinje Uburusiya "kugerageza gukoresha ubukonje bwinshi nk’intwaro yo mu ntambara".

Ibitero by’Uburusiya byatumye Abanya-Ukraine babarirwa muri za miliyoni basigara nta muriro w’amashanyarazi n’amazi yo mu nzu bafite, mu gihe ibipimo by’ubushyuhe biri munsi ya dogere zeru.

Ukraine imaze amezi isaba OTAN kuyiha ubundi bwirinzi bugezweho bw’ikirere.

Bijyanye n’amasezerano ya Genève, ibitero ku basivile, cyangwa ku bikorwa-remezo by’ingenzi cyane ku kubaho kwabo, bishobora gusobanurwa nk’icyaha cyo mu ntambara.

Muri iki cyumweru, umushinjacyaha mukuru wa Ukraine yabwiye ishami rya BBC ritangaza ibiganiro mu rurimi rw’Ikirusiya ko ibyo bitero ari jenoside.

Mu nama i Berlin mu murwa mukuru w’Ubudage, abaminisitiri w’ubutabera bo mu itsinda ry’ibihugu birindwi bikize ku isi rya G7 bavuze ko bazafatanya n’amaperereza ku bivugwa ko ari ibyaha byo mu ntambara byakorewe muri Ukraine.

Minisitiri w’ubutabera w’Ubudage Marco Buschmann yagize ati: "Isuzuma ryo mu rwego rw’ubutabera ry’ubunyamaswa bwakorewe muri Ukraine rizafata imyaka, wenda imyaka ibarirwa muri za mirongo. Ariko tuzaba twiteguye - kandi tuzakomeza kugeza igihe cyose rizamara".

Perezida w’Uburusiya Vladimir Putin - ku itariki ya 24 y’ukwezi kwa kabiri uyu mwaka wategetse igisirikare gutera Ukraine - n’abandi bategetsi bo hejuru bo mu Burusiya bahakana ibirego byuko abasirikare b’Uburusiya barimo gukora ibyaha byo mu ntambara.

Mu yandi makuru yo ku wa kabiri, Olena Zelenska, umugore wa Perezida wa Ukraine, yabwiye abadepite b’Ubwongereza i London ko Abanya-Ukraine barimo kunyura mu iterabwoba rimeze nk’iryo Ubwongereza bwanyuzemo mu ntambara ya kabiri y’isi, ubwo Ubudage bw’aba Nazi bwamishaga ibisasu ku mijyi bukoresheje indege z’intambara.

Zelenska yagize ati: "Intsinzi si cyo kintu cyonyine ducyeneye, ducyeneye ubutabera". Yongeyeho ati: "Naje kuri mwe gusaba ubutabera, kuko buzageza ku musozo w’iyi ntambara".

Avugira mu nama y’iminsi ibiri y’abaminisitiri b’ububanyi n’amahanga b’ibihugu bigize OTAN yatangiye i Bucharest, Stoltenberg yagize ati:

"Mu by’ukuri Uburusiya burimo kunanirwa ku rugamba. Kubera iyo mpamvu ubu barimo kugaba ibitero ku basivile, ku mijyi kuko badashobora gufata ubutaka".

Amagambo ye yunze mu ya Minisitiri w’ububanyi n’amahanga w’Ubwongereza James Cleverly, wavuze ko Uburusiya bufite intego yo "gukonjesha Abanya-Ukraine kugeza bemeye ko batsinzwe".

Nyuma yaho ku wa kabiri, OTAN yasohoye itangazo ivuga ko ibitero bikomeje by’Uburusiya ku Banya-Ukraine b’abasivile no ku bikorwa by’ingufu z’amashanyarazi birimo "kubuza ababarirwa muri za miliyoni serivisi z’ibanze za kimuntu".

Iryo tangazo ryongeyeho ko abanyamuryango ba OTAN bazafasha Ukraine mu gusana ibikorwa-remezo byayo by’ingufu z’amashanyarazi no mu kurinda abaturage bayo ibisasu bya misile.

Ndetse ubwo yari mu kiganiro n’abanyamakuru ari iruhande rwa Minisitiri w’ububanyi n’amahanga wa Ukraine Dmytro Kuleba, umukuru wa OTAN Stoltenberg yagize ati:

"Tuzagumana na Ukraine kugeza igihe cyose bizafata, ntituzadohoka.

"Dusanga ari ingenzi cyane ko Perezida Putin adashobora gutsinda muri Ukraine. Ayo azaba ari amahano kuri Ukraine, kandi bizanatuma isi irushaho kuba mu kaga ndetse irushaho kugira intege nkeya".

Hagati aho, Minisitiri Kuleba yavuze ko ubwo yaherukaga guhura n’abategetsi bo ku rwego rwo hejuru ba OTAN amagambo atatu ari yo yari abafitiye, ari yo "intwaro, intwaro, intwaro".

Yongeyeho ati: "Uyu munsi mfite andi magambo atatu, ari yo byihuse cyane, byihuse cyane na byihuse cyane. Turashima ibyakozwe, ariko intambara iracyakomeje.

"Ibyemezo ku ntwaro no ku gukorwa kwazo bigomba gufatwa byihuse cyane".

’Ubushobozi bwo kugeza ahatererwa za misile’
Minisitiri w’ububanyi n’amahanga wa Estonia Urmas Rainsalu, nyuma yabwiye ikiganiro Newshour cya BBC ko OTAN ikwiye guha Ukraine za misile zishobora kurasa imbere ku butaka bw’Uburusiya.

Rainsalu yagize ati: "Uburyo burimo gushyira mu gaciro cyane ni ukubaha ubushobozi bwo gutuma bagera neza aha hantu hatererwa za misile.

"Ibintu byose bishoboka bikwiye kwigwaho... nta mirongo ntarengwa cyangwa ibyitonderwa bikwiye kubaho... ntidukwiye gushyiraho imbibi [imipaka] na zimwe".

Uyu muryango wa OTAN uyobowe n’Amerika, wakomeje kwirinda guha Ukraine za misile zirasa kugeza mu ntera ndende hamwe n’izindi ntwaro nk’izo, mu gihe hari impungenge ko ibi bishobora gutuma intambara ifata indi ntera ikomeye, bikageza ku ntambara n’Uburusiya butunze intwaro kirimbuzi.

Muri Ukraine, abakozi bo mu rwego rw’ingufu z’amashanyarazi bo mu bice bitandukanye by’igihugu bakomeje akazi kagoye ko gusana imiyoboro y’umuriro w’amashanyarazi n’amazi ijyana ku bantu babarirwa muri za miliyoni.

Ni mu gihe hari ukuburira ko Uburusiya bushobora kuba burimo kwitegura kugaba ibindi bitero bya misile.

Ikigo cy’amashanyarazi cya Ukraine, Ukrenergo, ku wa kabiri cyatangaje ko igipimo cya 30% by’amashanyarazi acyenewe n’iki gihugu na n’ubu kitaragerwaho, kandi ko gusaranganya amashanyarazi - gusimburana mu kubona amashanyarazi, bamwe bakaba bayafite mu gihe abandi bayahagarikiwe - bizakomeza.

Igihe cy’ubukonje bwinshi kirimo gutangira muri Ukraine, mu turere twinshi hakaba harimo kugwa urubura ndetse hakaba hari ubukonje buri munsi ya dogere zeru.

Hari ubwoba ko abantu bo mu bice bitandukanye by’iki gihugu bashobora gupfa bishwe n’ikibazo cy’igabanuka rikomeye ry’ubushyuhe mu mubiri, kizwi nka ’hypothermia’.

BBC

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Who are you?

Amategeko n'amabwiriza birkurikizwa